Problem z uzależnieniami w Polsce narasta. Według danych GUS, między latami 2008 a 2017 doszło do 27-procentowego wzrostu ilości osób podejmujących się leczenia z powodu nadużywania substancji psychoaktywnych. Zjawisko to jest szczególnie niepokojące wśród młodzieży i dorosłych między 20. a 30. rokiem życia.
Według badań z 2018 roku przeprowadzonych przez Kantar i Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, w pierwszej z wymienionych grup aż 38% przyznaje się do zażywania tzw. lekkich narkotyków w postaci marihuany lub haszyszu. Ponadto, co piąty uczeń (dokładnie 22%) zażywa leki uspokajające lub nasenne bez konsultacji z lekarzem.
Te niepokojące dane wskazują jasno na potrzebę propagowania idei profilaktyki antyuzależnieniowej i antynarkotykowej. Jednym z jej elementów jest terapia osób uzależnionych. Jeżeli Kraków jest Twoim miejscem zamieszkania i borykasz się z problemem tej natury, zgłoś się do nas przez formularz zgłoszeniowy. Nasi specjaliści pomogą Ci w walce z nałogiem.
Leczenie uzależnienia jest delikatnym procesem, który wymaga indywidualnego podejścia do każdego przypadku. Podczas terapii uwzględnia się zarówno przyczyny leżące u podstaw choroby, jak i objawy oraz konsekwencje nadużywania substancji psychoaktywnych w różnych obszarach życia. Wlicza się w to:
- zdolność do nawiązywania kontaktów towarzyskich,
- zdrowie psychofizyczne,
- kształtowanie się relacji międzyludzkich w pracy, domu bądź szkole,
- problemy z prawem.
Profesjonalny ośrodek terapii uzależnień z reguły oferuje szereg rodzajów terapii, które są pomocne w skutecznym leczeniu uzależnienia. Dlatego też, aby rozwiać wszelkie wątpliwości co do efektywności tego rozwiązania, porozmawiajmy o możliwych podejściach do tego problemu.
Leczenie uzależnień zazwyczaj składa się z kombinacji grupowych i indywidualnych sesji terapeutycznych. Celem terapii jest nauczenie pacjenta technik i umiejętności niezbędnych do uzyskania i utrzymania stanu trzeźwości. Obejmuje to również ćwiczenie umiejętności w kontekstach społecznych, w trakcie których dana używka pojawia się na porządku dziennym.
Profesjonalny ośrodek leczenia uzależnień zatrudnia szereg specjalistów z szerokiego wachlarza specjalizacji, aby dopełniali nawzajem swoje kompetencje. Jak również wcześniej wspominaliśmy, każdy przypadek to odrębna historia i jako taki, wymaga indywidualnego podejścia. Niemniej jednak, badaczom udało się wyróżnić szereg nurtów terapeutycznych, które okazały się szczególnie skuteczne w walce z nałogami.
Terapia uzależnień, szczególnie w przypadku osób młodych, jest szczególnie wymagająca, jeżeli chodzi o specjalizację. Poza standardową wiedzą odnoszącą się do psychologii ogólnej, terapeuta zajmujący się tą dziedziną musi posiąść kompetencje z zakresu psychopatologii i psychologii rozwojowej. W ten sposób specjalista ma zestaw umiejętności do zachowania odpowiedniej relacji z pacjentem, dzięki czemu będzie w stanie realnie mu pomóc.
W terapii uzależnień najczęściej spotykanym nurtem okazuje się terapia behawioralna. Jej popularność wynika z faktu, że nadaje się ona do łączenia z innymi nurtami. Szereg technik terapeutycznych będących pochodnymi tego nurtu okazuje się szczególnie skuteczna. Są to, między innymi:
- Terapia poznawczo-behawioralna (CBT). CBT może być stosowana w leczeniu wielu różnych rodzajów problemowego używania substancji. Osoby leczone tymi technikami uczą się rozpoznawać i zmieniać swoje nieprawidłowe zachowania. Terapia ta może pomóc ludziom w opanowaniu umiejętności radzenia sobie z problemami, w rozpoznawaniu sytuacji ryzykownych i sposobów postępowania w ich trakcie oraz w zapobieganiu nawrotom.
- Wywiady motywacyjne (MI). Jest to metoda leczenia uzależnień od narkotyków w celu rozwiązania ambiwalencji w powrocie do zdrowia. Celem tego podejścia jest umożliwienie utrzymania wysiłków w trakcie terapii, a w rezultacie – jak najkorzystniejsza zmiana problematycznego zachowania związanego z używaniem substancji. Jedną z korzyści płynących z wywiadów motywacyjnych jest to, że pomimo ułatwień ze strony terapeuty, osoby wracające do zdrowia rozwijają swoją własną motywację i plan zmian w ciągu kilku sesji, co może zapewnić im większe poczucie kontroli nad przebiegiem leczenia.
- Dialektyczna terapia behawioralna (DBT). DBT można zaadaptować do wielu przypadków nadużywania substancji, ale głównie koncentruje się na leczeniu poważnych zaburzeń osobowości, takich jak zaburzenie osobowości typu borderline. Podejście to ma na celu zmniejszenie głodu narkotykowego, pomoc pacjentom w unikaniu sytuacji lub okazji do nawrotu, oraz wsparcie w rezygnacji z działań, które wzmacniają używanie substancji.
To, jak skuteczna jest terapia zależy od osoby poddawanej leczeniu, jej poziomu zaangażowania w cały proces, zdolności terapeuty i innych członków zespołu terapeutycznego oraz rodzaju terapii. Badania wykazują, że umiejętności, które pacjenci nabywają podczas sesji terapeutycznych mają tendencję do utrwalenia się – tak, że znajdują czynne zastosowanie po zakończeniu leczenia.