Zarówno okres dzieciństwa, jak i nastoletni w ogromnej mierze wpływają na funkcjonowanie człowieka w dojrzalszym wieku. Jest to czas trudny, przepełniony zawirowaniami hormonalnymi, a także oczekiwaniami w gestii wyników w nauce, funkcjonowania wewnątrz grupy rówieśniczej i poza nią.
Okres nastoletniego buntu stanowi szczególne wyzwanie dla rodzin. Z punktu widzenia psychologii rozwojowej, jest on niezbędny do ukształtowania się tożsamości dziecka i sprawnego poruszania się wśród relacji społecznych. Konflikty pokoleniowe to jedna z najczęstszych przyczyn pojawienia się młodego pacjenta u progu psychologa młodzieżowego.
Zastanówmy się nad tym, jakimi kryteriami powinniśmy się kierować, dobierając specjalistę od psychologii dzieci i młodzieży. Rozważna decyzja pomoże Ci w zapewnieniu Twojemu podopiecznemu profesjonalnej terapii przeprowadzonej w przyjaznej i komfortowej atmosferze.
Jeżeli Kraków jest miastem, w którym mieszkasz i dotykają Cię problemy wychowawcze Twojego dziecka, sprawdź naszą ofertę. Oferujemy sesje terapeutyczne z ekspertami w dziedzinie psychologii dzieci i młodzieży – zarówno stacjonarnie, jak i online.
W dłuższej perspektywie, zaburzenia psychiczne, emocjonalne czy behawioralne są realnym zagrożeniem dla zdrowia i dobrobytu zarówno dzieci, jak i ich otoczenia. Dlatego też kompleksowe podejście do zażegnania problemu tak szybko, jak to możliwe jest kluczowe dla ich harmonijnego, zdrowego rozwoju. Ponadto, techniki terapeutyczne nabyte w dzieciństwie mogą nieoczekiwanie zaowocować na późniejszych etapach rozwoju czy też w dorosłym życiu.
Terapia dziecięca może być prowadzona zarówno indywidualnie, jak i w grupach – zależnie od konkretnych potrzeb dziecka. Często w celu udzielenia małemu pacjentowi pomocy terapeuta decyduje się na połączenie obu typów terapii.
Z reguły młodszym dzieciom w trakcie sesji towarzyszą ich opiekunowie; czasem terapeuta prowadzi spotkania wyłącznie z rodzicami. Z kolei starsze dzieci mają możliwość prowadzenia spotkań z terapeutą samodzielnie. Zdarza się, że poza kręgiem rodzinnym, do terapii angażuje się również ważne osoby z otoczenia dziecka – nauczycieli czy osoby z kręgu rówieśniczego.
Podejście skoncentrowane na rodzicach oznacza zazwyczaj, że rodzice rozmawiają z terapeutą o zachowaniu i uczuciach dziecka. Terapia psychologiczna z dziećmi może obejmować rozmowę, zabawę lub inne czynności mające na celu pomoc dziecku w wyrażaniu uczuć i myśli. Terapeuta może również obserwować rodziców i dzieci, a następnie sugerować im różne sposoby reagowania.
W przypadku najczęstszych zaburzeń dziecięcych, takich jak ADHD, zaburzenia zachowania, lęk lub depresja, podejścia wykorzystujące terapię behawioralną i poznawczo-behawioralną mają większe szanse na zmniejszenie objawów.
Niestety, ze względu zarówno na indywidualny charakter zaburzeń, jak i ograniczone informacje dotyczące skuteczności poszczególnych podejść, nie jesteśmy na ten moment w stanie jednoznacznie wskazać najskuteczniejszego nurtu terapeutycznego dla dzieci i młodzieży.
Niemniej jednak, opierając się o dostępne badania naukowe, można zauważyć wyraźną tendencję dla poszczególnych nurtów terapeutycznych. Tak więc, szkolenie rodziców w zarządzaniu zachowaniem wykazuje się szczególną skutecznością w przypadku:
- ADHD oraz
- Zaburzeń behawioralnych.
Podobnie, terapia behawioralna dziecka działa dobrze w przypadku:
- ADHD oraz
- Zaburzeń behawioralnych.
Terapia poznawczo-behawioralna działa dobrze w przypadku
- Zaburzeń behawioralnych,
- Depresji;
- zaburzeń lękowych
- PTSD.
Techniki wykorzystywane w terapii dziecięcej również mogą odnieść pożądany efekt w przypadku nastolatków. Jednak ze względu na specyfikę tego szczególnie trudnego okresu rozwojowego, zdarza się, że psycholog młodzieżowy sięga po dodatkowe narzędzia.
- Młodzież z zaburzeniami behawioralnymi może dobrze zareagować na terapię rodzinną, która obejmuje wielu członków rodziny i skupia się na nauce lepszych umiejętności komunikacyjnych i sposobów rozwiązywania konfliktów.
- Młodzież z depresją może dobrze reagować na psychoterapię interpersonalną, czyli nurt, w którym terapeuci pomagają młodzieży nauczyć się radzić sobie z problemami wewnątrz relacji interpersonalnych.
Inne podejścia terapeutyczne mogą być również skuteczne, ale nie zostały wystarczająco zbadane, aby naukowcy mogli zrozumieć, czy działają one dobrze. Informacje na temat tego, co działa najlepiej w danej rodzinie, są również nadal ograniczone.
Jednoznaczne określenie czasu, w jakim terapia dla młodzieży i dzieci ma przynieść pozytywne efekty, jest niemożliwe do określenia. Nie należy się jednak zniechęcać – psychoterapia nie jest szybkim rozwiązaniem ani łatwą odpowiedzią. Jest to złożony i bogaty proces, który z czasem może zmniejszyć objawy, zapewnić wgląd i poprawić funkcjonowanie dziecka lub nastolatka oraz jakość jego życia.
